Hanneke Roest, frettendierenarts.
http://www.frettenkliniek.nl" onclick="window.open(this.href);return false;
Deze vraag zul je jezelf in de toekomst misschien een keer gaan stellen want een deel van de fretten krijgt (net zoals de mens, hond en de kat) helaas op oudere leeftijd te maken met een minder goed functionerend hart. Hartaandoeningen en hartfalen komen regelmatig voor vanaf 4 jaar leeftijd.
Welke hartaandoeningen kan een fret krijgen.
De hartaandoeningen van de oudere fret zijn grofweg te verdelen in:
1. DCM = Dilatoire Cardiomyopathie.
Cardiomyopathie is Latijns voor hartspierziekte. Bij deze hartaandoening is de hartspier niet meer in staat om voldoende effectief te kunnen samentrekken. Het hart is als het ware uit gelubberd. De elasticiteit is eruit. Daardoor wordt het bloed niet goed genoeg rond gepompt met als gevolg dat er bloed (vocht) in de longen, rond de longen of in de buikholte kan achterblijven.
2. HCM = Hypertrofische Cardiomyopathie.
Hierbij is de hartspier naar binnen toe verdikt. Uiteindelijk is hierbij onvoldoende ruimte in het hart om het bloed effectief rond te pompen.
3. Andere hartafwijkingen waarbij ritme stoornissen ontstaan.
Een aritmie wordt veroorzaakt door bijvoorbeeld een afwijkende hartfrequentie, een afwijkende impulsformatie, een verstoorde impuls geleiding (bv een hartblok) of een combinatie van deze oorzaken.
4. Lekkage van de hartkleppen.
De hartkleppen kunnen bijvoorbeeld ontstoken zijn geraakt vanuit een ontsteking elders in het lichaam. Hierdoor sluiten ze minder goed en kunnen daardoor wat gaan lekken. Hoewel dit bij oudere fretten wel vaker voorkomt leidt dit meestal niet tot grote problemen.
Wat zijn de klachten bij deze fretten.
Fretten die problemen krijgen met hun hart kunnen de volgende symptomen gaan vertonen:
- Een verminderde activiteit kan een eerste symptoom zijn. Het fretje slaapt meer en is minder speels.
- Sommige fretten eten slecht en verliezen gewicht.
- Een te snelle of zware ademhaling. Dit is het begin van de vochtstapeling in de longen.
- Hoesten en/of benauwdheid kan ontstaan doordat zich nog meer vocht ophoopt in of rond de longen.
- Een dikke buik met daarbij een toename in gewicht kan ontstaan indien er zich vocht ophoopt in de buikholte. De buik kan hierbij soms enorm in omvang toenemen.
- Aanvallen van zwakte waarbij het diertje zwabberend loopt en af en toe door de pootjes zakt.
- Plotse sterfte is mogelijk zonder dat het dier veel symptomen liet zien. Hierbij is het dier in acuut hartfalen gekomen.
- Een acuut optredende verlamming van de achterpoten of enkele achterpoot kan ontstaan door een trombo-embolie. Bij hartpatiënten bestaat namelijk het risico op klontering van het bloed. Kleine stolsels kunnen vervolgens vastlopen in de nieren of de vertakkingen van de grote lichaamsslagader naar achteren.
Oudere fretten kunnen na een operatie plots klachten krijgen van hun hart, meestal openbaart zich dit binnen een week na de operatie. Tot de operatie kon het zieke hart het vaak nog net “rond krijgen”. Na de operatie gaat het dan mis door de extra belasting van het hart en vaatstelsel tijdens de operatie.
In de zomer, met warm weer, hebben hartpatiënten het vaak moeilijker en zijn de klachten meestal duidelijker.
Hoe weet ik dat mijn fret een hartaandoening heeft.
De diagnose is niet altijd gemakkelijk te stellen door de dierenarts. Het verschil met bijvoorbeeld een ernstige longontsteking of longtumor kan erg lastig zijn. Fretten hebben lang niet altijd een hartruis. Vaak is wel een verhoogde hartslag aanwezig. De hartslag is verhoogd omdat het hart toch nog zo veel mogelijk bloed wil rondpompen. Om de benodigde hoeveelheid rond te pompen is het nodig dat het hart harder gaat werken en dus vaker moet pompen.
Er zal meestal een röntgenfoto van het fretje worden gemaakt . Op een röntgenfoto is het hartje bij DCM duidelijk vergroot, bij HCM heeft het hart een normale grootte. Een röntgenfoto is ook belangrijk voor het opsporen van vocht in of rond de longen of in de buikholte.
Indien er vocht rond de longen aanwezig is kan een punctie van de borstholte en onderzoek van het punctaatvocht ook een belangrijke aanwijzing zijn voor een hartprobleem. Dit kan doorslaggevend zijn om een ernstige longontsteking uit te sluiten.
Een hartfilmpje (ECG) geeft ook nadere informatie, met name bij de ritme stoornissen is dit heel belangrijk. Gelukkig laten de meest fretten het maken van een ECG goed toe.
ECG bij de fret
Echografie kan belangrijk zijn indien er twijfel is over het soort hartaandoening en de daarvoor te gebruiken medicatie. Het goed interpreteren van het kleine hartje van de fret is erg moeilijk. Ik heb daarom een sterke voorkeur voor de cardiologe Nicole van Israël in België (http://www.acapulco-vet.be" onclick="window.open(this.href);return false;" onclick="window.open(this.href);return false;).
Bloedonderzoek in verband met de nierfunctie en elektrolyten huishouding wordt meestal pas in een later stadium gedaan om de effecten van de medicatie op het dier te meten.
Hoe kan een fret met een hartaandoening behandeld worden?
De schade aan het hart is onomkeerbaar en medicatie is dan ook levenslang. De medicatie zal echter zeker in het begin maar ook later nog bijgesteld moeten worden naar de behoeften van het dier. Ik noem dat de “fine-tuning”. Daarom is het erg belangrijk dat hartpatiënten regelmatig op controle komen om de medicatie steeds weer aan te passen aan huidige situatie. De juiste behandeling van een hartprobleem bestaat uiteindelijk altijd uit een combinatie van meerdere medicijnen.
Heeft het wel zin om een hartpatiënt te behandelen?
Absoluut! Er zijn heel wat fretten in Nederland die op hartmedicatie staan en een goed leven hebben. Fretten reageren namelijk over het algemeen erg goed op de behandeling met de juiste medicijnen.
Als de aandoening op tijd wordt onderkend kunnen fretten (met medicatie) nog gedurende enkele jaren een goed leven leiden Wordt een hartfalen in een laat stadium ontdekt dan kan het leven slechts voor een paar weken of hooguit een paar maanden (op een prettige manier) worden verlengd.
Ernstig benauwde fretten kunnen na medicatie weer helemaal herstellen en zelfs fretten waarbij de achterpoten niet meer functioneren hebben hier gelukkig meestal maar tijdelijk last van en lopen binnen 2 weken weer.
Natuurlijk komt er een moment dat aanpassing van de medicatie niet meer helpt en dan is het onze verantwoordelijkheid om hier op de juiste manier op te reageren. Eigenlijk is het net als bij mensen. Hartpatiënten kunnen gelukkig met de huidige medicijnen een prima leven leiden…….. maar natuurlijk heeft niemand het eeuwige leven.