Gedrag

Opvoeding

Fretten hebben opvoeding nodig. Daar is veel geduld en tijd voor nodig. Hoe meer tijd en aandacht je aan je dier geeft, hoe meer profijt je er van krijgt. Je kunt met geduld je fretje ook een hoop leuke dingen aanleren. Zo zijn er veel fretten die naar je toe komen als je hun naam roept, ze kunnen bepaalde woorden 'herkennen' die je vaak gebruikt en daarop reageren en er zijn fretten die grappige truukjes hebben aangeleerd.

Zindelijkheid

Fretten zijn van nature zindelijke dieren. Ze zullen hun slaap en eet plaats niet bevuilen en hebben over het algemeen een vaste plaats waar ze het deponeren. Als huisdier kun je ze leren hun behoefte op een bak te doen. Daar gaat wel tijd en geduld in zitten. Je moet ze trainen.

Als je een pup hebt aangeschaft is het handig als de fokker er al een begin mee heeft gemaakt. Vraag hoe en wat er gedaan is, en ga daar mee door in je eigen huis. In de regel moet je fret naar de bak als het wakker wordt. Bij het opvoeden zet je je fretje dan ook gelijk op de bak als het wakker wordt en laat het pas uit de kooi als het netjes iets op het bakje gedaan heeft. Soms heeft je diertje helemaal geen geduld om eerst iets op de bak te doen en wil het gelijk op ontdekkingstocht. Zet het dan steeds weer terug op de bak, totdat het de behoefte gedaan heeft. Weet het nog niet wat het op de bak moet, leg dan een van de elders geproduceerde drolletjes in de bak en laat het daar even liggen.

Zet de bak altijd in een hoek. Van de kooi, maar ook van de losloopruimte waar je fretje mag komen. Fretjes poepen heel graag in hoekjes. Blijft je fret stug in een andere hoek zijn behoefte doen, verplaats de bak dan naar die plek . Zorg ook voor een bak met hoge randen, want veel fretten schuiven hun achterkant omhoog bij het poepen. Zo valt het niet over de rand.

Ruim ongelukjes gelijk op en spray er wat dettol overheen, zodat je fretje die plek niet als geoorloofde poepplek gaat zien.

Verschoon de bak minimaal eenmaal daags. Als de bak vies is gaan ze er gewoon naast zitten.

Heb je een hoge kooi, met meerdere etages, zet dan zeker bij zindelijkheid training op elke etage een bakje. Sommige fretjes nemen niet de moeite om verschillende trapjes op of af te lopen om hun behoefte te doen. Als je fret moeilijk zindelijk te krijgen is in zo’n soort kooi, sluit dan enkele etages af, tot het wel zindelijk is en breidt het dan in etappes weer uit.

Wordt niet boos op je fret als hij iets naast de bak doet. Dat heeft helemaal geen zin, dat snapt het niet. Ruim het gewoon op en spray er dettol over. Gebeurt het regelmatig dat je iets vindt, let dan een tijdje wat beter op je diertje. Zodra je het achteruit een hoekje in ziet lopen, met het staartje omhoog, gaat er wat geproduceerd worden. Pak het dan snel op en zet het op de bak. Na verloop van tijd zal je merken dat je dier zelf op zoek naar de bak zal gaan. Zorg wel dat er in elke ruimte waar je dier mag verblijven minstens een bak staat.

Plotselinge onzindelijkheid van een fret, die dat wel was, betekent vaak dat er iets speelt.

• Het kan geslachtsrijp aan het worden zijn. Dan zetten ze geurvlaggen uit.
• Het kan het zijn ongenoegen laten blijken, bijvoorbeeld door de komst van een ander dier.
• Het kan een geurvlag uitzetten, bijvoorbeeld omdat er een nieuwe vloer is geplaatst.
• Het kan een teken van ziekte zijn.

Bijten

Een fret is een roofdier. Bijten hoort tot natuurlijk gedrag en het gebruikt de tanden ook bij onderling spel. Zaak is je fret te leren wat acceptabel is en wat niet. Onze huid kan veel minder hebben dan een frettenvel en ze hebben als kleine pup al vaak helemaal niet eens door dat ze je pijn doen. Frettenpups spelen, net als jonge honden en katten ook met hun tandjes en happen overal naar en in. Je zal je fretje dus vanaf hele jonge leeftijd moeten leren dat bijten niet mag.

Helaas is bijten een van de voornaamste redenen om afstand van je fret te doen. Eigenlijk heel jammer, omdat veel bijtproblemen met de juiste opvoeding helemaal geen probleem had hoeven worden.

Bijten kan ook een uiting zijn van verveling en frustratie. Zorg dus dat je voldoet aan de behoefte van beweging, spel en aandacht van je diertje.

Als een normaal bijtvrije fret plotseling begint te bijten is dat een teken dat er iets aan de hand is. Het toont hiermee ongenoegen, onrust, pijn of het zich niet lekker voelen. Het kan zijn dat je je fretje te plotseling of onhandig hebt vastgepakt, het diertje je niet kent, of ergens van geschrokken is. Oudere fretjes kunnen iets schrikachtiger zijn, doordat ze minder goed zien en/of horen.

Vertrouw je het niet, of is er geen aanwijsbare reden voor herhaaldelijk bijten, ga dan naar de dierenarts!

Hoe leer je het bijten af?

Het afleren van bijten vraagt geduld, doorzettingsvermogen, consequentheid en vertrouwen.

Er moet een onderscheid gemaakt worden tussen het onopgevoede bijten van een pup en structureel bijten door oudere fretten. Dat kan ook door gebrek aan opvoeding komen, maar er kunnen ook traumatische ervaringen of mishandeling achter zitten. Vooral bij deze laatste groep kan het een langdurig proces zijn en soms niet geheel op te lossen.

Fretten zijn slim. Als een fret bijt, zal vaak de eerste reactie zijn om het weer los te laten en op de grond te zetten. Gebeurt dat een paar keer, dan heeft je fretje al gauw in de gaten dat het door de tandjes te gebruiken zijn zin krijgt. Deze dieren moeten dus juist gewoon in de hand genomen worden en consequent gecorrigeerd worden als ze bijten. Een aantal manieren die je kunt toepassen zijn:

• Een luid en duidelijk “nee” als ze de tanden gebruiken
• Pak ze even in het nekvel en blaas zachtjes in hun gezicht (veel fretten vinden dat niet fijn)
• Zet ze een paar minuutjes in een kooi of carrier als time-out (negeer het volledig) als ze stug volhouden met bijten
• Leidt ze af met iets lekkers als je ze wilt oppakken

Speel bij deze bijtertjes zo min mogelijk met je handen. Gebruik balletjes, hengeltjes, doeken of andere speeltjes. Gebruik je handen alleen voor de noodzakelijke dingen en eventueel kriebelen achter de oortjes, als dat wel toegelaten wordt en geef ze een beloning of snack met de hand.

Bij angstige dieren is het vooral belangrijk het vertrouwen te winnen. Ze hebben immers al ervaren dat mensen handen pijn en ongenoegen betekent. Door veel geduld, rust en intensief contact kun je je fret laten zien dat mensen ook lief en aardig kunnen zijn. Ga heel rustig te werk, praat zachtjes tegen je diertje, maak je klein en probeer je wil niet op te leggen. Maak het leuker voor je dier als je iets met je handen moet doen, door er iets ‘lekkers’ aan toe te voegen. Smeer wat ferrettone, vitaminepasta of wat boter op je vingers. Laat het dat er aflikken en schuif je andere hand rustig onder het lijfje. Met een beetje geluk is je diertje zo afgeleid, dat het oppakken zonder bijten gaat. Bij erg angstige fretjes kan het weken duren voordat ze je hand toelaten zonder te bijten!

Gebruik je handen/vingers op momenten dat je diertje ontspannen is om achter zijn oortjes te kriebelen of het zachtjes te aaien. Soms is alleen het moment van oppakken erg eng, maar als het eenmaal op de arm is, accepteert het je liefkozingen wel.

Ben je erg bang om gebeten te worden, of bijt je fret erg hard, zorg dan voor een paar stevige en dikke handschoenen als je je dier moet hanteren. Blijf ook dan zachtaardig en rustig in je bewegingen.

Maak vooral niet de fout om een angstige fret te willen ‘verassen’ en snel even op te pakken! Daar worden ze alleen maar banger door.

Heeft je fret je echt vol te pakken en wil het niet meer loslaten? Probeer dan vooral niet jezelf los te trekken. Als dat bewegen heeft alleen maar tot resultaat dat je fret je nog steviger gaat vasthouden. Pak het in het nekvel en met de andere hand probeer je met duim en wijsvinger aan beide kanten van de kaak tegen het tandvlees te drukken om zijn bek open te maken. Lukt dit niet dan kun je de fret met de kop onder de kraan houden. Je kunt ook wat lekkers op de neus van je fret smeren. Veelal willen ze dat gelijk oplikken en openen ze de bek.

Sla je fret vooral niet! Slaan heeft helemaal geen zin. In tegendeel, je maakt je fret er angstig door, waardoor het een volgende keer sneller zal bijten!

NOTE: Fretten hebben de eigenaardige gewoonte om in tenen en hielen van mensen te happen. Dit zien ze als spel. Dit is niet echt af te leren! Wil je niet in je tenen gehapt worden draag dan sokken en sloffen of schoenen als je fret los is.

Heb je een bijtprobleem met je fret en wil je daar hulp bij hebben?

Laat je diertje niet in de steek door het de kooi niet meer uit te laten als het bijt. Zoek hulp!! Er zijn verschillende kundige mensen die je diertje kunnen beoordelen en je eventueel helpen met het oplossen van je probleem. Ook voor tips bij het opvoeden van jonge pups kun je daar terecht.

Plaats een bericht op het forum van deze site!

Fretten in een groep

Wat is er nu leuker dan te kijken naar een stel dollende fretjes, die elkaar uitdagen en over elkaar heen springen en duiken? Dat is veelal een beeld wat (nieuwe) fretteneigenaren zich voor ogen hebben.

In tegenstelling van wat veel mensen denken is de fret een solitair en territoriaal dier. Door jarenlange domesticatie zijn er wel fretten die zich prima in een groepje kunnen handhaven, maar dit is eerder uitzondering dan regel! Het kunnen beoordelen of je diertje het goed doet in een groep is erg moeilijk en eigenlijk alleen te bepalen door zeer ervaren frettenhouders.

Maak fretten groepen ook nooit te groot, vier exemplaren bijeen is eigenlijk wel het maximale. Vaak zijn kleinere groepjes van twee dieren beter.

Ook al hebben je fretjes erg veel plezier in het samen spelen, is het toch aan te raden om voor gescheiden slaapruimtes te zorgen. Dat geeft ze de gelegenheid om tot rust te komen in een eigen territorium. Ook fretten die samen spelen vinden het vaak niet prettig als er een ander hun slaapplaats binnendringt. Respecteer dit.

Er zijn echter ook uitzonderingen. Fretjes die zo goed met elkaar gaan, als vier handen op een buik. Die vinden het dan wel prettig om ook samen een slaapruimte te delen. Dit kan bijvoorbeeld het geval zijn als je een koppeltje uit een opvang meeneemt. De opvang heeft vaak al goed kunnen beoordelen of dit echt vrienden voor het leven zijn. Ook dan dien je er wel rekening mee te houden dat dit plotseling kan veranderen. Door ziekte van een van de dieren of het vorderen van de leeftijd kan het heel goed zijn dat ze elkaar ineens niet meer dulden. Dan zal je ze moeten scheiden en soms zelfs aparte speeltijden of ruimtes geven.

Wees bij meerdere fretten samen altijd alert op de volgende signalen:

• Blazen
• Snel achtereen mokken
• Bijten in en rond de nekstreek
• Ruw spelgedrag, zeker met geluiden erbij
• Depressiviteit van een van de dieren
• Dikke staart
• Terugkerend achterna jagen van een van de dieren
• Regelmatig verstopgedrag van hetzelfde dier

Dit zijn signalen dat er iets niet klopt binnen de speelgroep, waarbij bijten en piepen/ schreeuwen zeer ernstige signalen zijn. Zie je een of meerdere gedragingen bij je dieren als ze samen zijn? Haal ze dan uit elkaar en gun ze aparte kooien en speeltijden of speelruimtes. Dit is echt in het belang van de gezondheid van je dier!

Fretten kunnen een soort wapenstilstand met elkaar sluiten. Dan lijkt alles op het eerste gezicht koek en ei en zal je geen duidelijk signalen krijgen, zoals blazen en vechten, dat ze elkaar niet echt liggen. Deze situatie geeft echter wel veel stress voor de dieren en het risico dat een of beide dieren hier de lichamelijke gevolgen van gaan ondervinden is erg groot. Maagzweren liggen op de loer. Een fret met maagproblemen is voor de rest van zijn leven ziek!

Fretten kennen geen rangen en standen in een groep, zoals bijvoorbeeld honden dit kennen. Het is dus niet zo dat als er bepaald is wie er dominant is in de groep de andere zich daar bij neerleggen en onderdanig zijn aan de leider. Dat soort gedrag zie je alleen bij roedeldieren! Als het niet voor 100% klikt tussen de fretten zal er dus constant strijd zijn, soms in stilte, om het lekkerste slaapplekje, het leukste balletje, de beste eetplaats en soms de aandacht van de baas.

Soms gaan fretten zo slecht samen, dat ze zelfs in aparte ruimtes gehuisvest moeten worden. Dan is de nabijheid van de geur van de andere aanwezige fret al genoeg om gestrest te raken en maagklachten te krijgen of aan de groene diarree te gaan. Er zit in dit soort gevallen niets anders op dan deze dieren geheel gescheiden te houden van elkaar.

Een fret alleen is dus absoluut niet zielig! Mits deze genoeg aandacht van de eigenaar krijgt en genoeg speluitdagingen heeft.

Stress en stressgedrag

Fretten zijn erg gevoelige dieren en hebben gauw last van stress. Elke verandering in hun leef ruimte en ritme kan een stressreactie geven. Indien deze kortdurend is, zal de fret hier ook snel weer van herstellen. Langdurige stress kan funest zijn voor de gezondheid van je fretje. Dit geeft vooral chronische maag/darm problemen. Een fretje met deze problemen is meestal levenslang ziek. Zie ook maag/darm problemen

Probeer zo veel mogelijk een vast ritme aan te houden met je fret. Op ongeveer dezelfde tijd eten, drinken en losspelen. Dit geeft rust en vertrouwen. Geef je dier ook een rustige plek om te slapen, weg van drukte, harde geluiden en heen en weer geloop. Zet de kooi dus niet pal naast geluidsboxen en tv, of in het looppad.

Ook andere huisdieren en kleine kinderen, die bij de kooi rondhangen kunnen een bron van stress zijn voor je fretje.

Gun je fret ook zijn benodigde slaaptijd. Maak het niet wakker als het niet noodzakelijk is.

Verwar afwisseling niet met wisselvallig. Afwisseling van speelruimtes, spelmateriaal, soort eten en activiteiten houden je fretje tevreden en attent. Wisselvalligheid kan je fret erg onrustig maken.

Een zieke fret is bij voorbaat al gestrest en extra gebaat bij rust en regelmaat. Zet deze zo nodig tijdelijk apart in bijvoorbeeld een slaapkamer, als het in een drukke leefomgeving staat.

Wat kunnen tekenen van stress zijn?

• Krabben, plukken en bijten aan kooi materiaal
• Heen en weer lopen in de kooi of speelruimte/ijsberen
• Snelle vluchtige slaapjes en overal van wakker worden
• Zich regelmatig verstoppen
• Niet vrij spelen
• Bijtgedrag vertonen
• Trillen
• Schrikken (bij aanraking)
• Opgezette staart
• Groene (dunne) poep
• Misselijkheid
• Depressief, niet willen spelen
• Zichzelf niet verzorgen (wassen)
• Strak naar achter getrokken snorharen en plat tegen de kop gedrukte oren

Veel van deze signalen kunnen ook een teken van ziekte zijn. Bij twijfel altijd contact met je dierenarts opnemen!

Een apart geval van (ernstige) stress kan zijn gedurende de jaarwisseling periode. Veel dieren hebben last van vuurwerkangst, zo ook fretten. In de handel zijn er allerlei rustgevende middeltjes voor honden en katten. GEEF DEZE NOOIT AAN JE FRET!!! Zorg voor zoveel mogelijk rust voor je dier, een donkere slaapruimte op een plek waar je dier zich zo veilig mogelijk voelt. Wil het gedurende deze dagen niet spelen of het hok uitkomen, laat het dan met rust. Ga het ook niet onnodig lastig vallen door extra te knuffelen, als het zich het liefst wil verstoppen of ligt te slapen. Mocht je je erge zorgen maken, neem dan contact op met een met fretten ervaren dierenarts. Zo nodig zal deze een bij je dier passend middel voorschrijven. Heb je je fretten buiten gehuisvest, zorg dan dat je dieren veilig zijn voor vuurwerk. Plaats ze desnoods gedurende deze dagen in een schuur of garage.

Slapen

Een fret is een langslaper, zo'n 18-20 uur per etmaal zullen hun oogjes gesloten zijn. Vandaar dat een lekker zachte, behaaglijke, rustige en donkere slaapplaats voor deze dieren zo belangrijk is.

Na de slaap geeuwen

...is een trekje van je fret dat heel normaal is. Vaak komen ze uit een diepe slaap en hebben ze even de tijd nodig om wakker te worden, ze zullen daarbij ook vaak een rillerige reactie krijgen over hun hele lichaam (bibberen), dat is normaal.

Na wat tijd zijn ze weer helemaal wakker, gaan ze even netjes op de bak hun behoefte doen en dan kan het spelen buiten de kooi beginnen.

Ook gaan fretten vaak geeuwen als je ze in de halsstreek vastpakt, dat is ook een normale reactie.

Diep slapen

Fretten slapen erg veel en erg diep. Soms liggen ze zo diep in slaap dat het net is of je fret in coma ligt of zelfs dood lijkt. Deze diepe slaap is normaal, vaak reageert de fret door een oogje langzaam open te doen, dan zie je al dat er niks anders aan de hand is. Soms is er bijna een volle minuut nodig voordat je fret wakker wordt. Dit gedrag wordt het DFS genoemd ofwel Dead Ferret Sleep. We schudden ze dan wat heen en weer, roepen hun naam, het enige wat we blijven zien is een fret in totale verslapping, zonder enige reactie. Je fret is levenloos, lusteloos, het lijkt erop dat hij niet ademt en dood is.... deze conditie is normaal, dus wees niet bezorgd. Als je toch bezorgd bent dan kun je een paar dingen nagaan zodat je tot de conclusie komt dat je fret diep slaapt :

• check zijn temperatuur, voelt hij warm aan
• check dat hij een natte roze gekleurde mond heeft
• check of hij een regelmatige ademhaling heeft, maar deze is wel heel langzaam, laag.

Al deze kenmerken wijzen erop dat je fretje in diepe slaap is, dus ren niet meteen naar de dierenarts.

Als je hem wakker wilt maken, doe dat dan heel rustig, verhef nooit je stem, je mag hem wel gewoon aanspreken, maar zachtjes. Wrijf ook zachtjes over zijn buik of rug, maar niet te heftig. Je kunt hem ook tussen de oortjes kriebelen op zijn kopje of wieg hem een beetje op en neer als hij nog niet reageert. Een heel zacht klein tikje op zijn neus kan ook genoeg zijn om hem wakker te laten worden.

Mochten Dead Sleeps vaak voorkomen ga dan voor de zekerheid langs je dierenarts. Fretten slapen sowieso veel, slechts enkele komen regelmatig in een DFS.

Fretten in coma zijn extreem koud, kwijlen, zijn stijfjes, hebben stuiptrekkingen en kunnen soms kermen.

Niezen, hoesten, jeuken en de hik

Een van de ziekten die je fret mogelijk zou kunnen oplopen is het vaak niezen, hoesten en hikken. Fretten hebben een aparte reukzin.

Als je goed kijkt verkent de fret de hele tijd met zijn neus de grond, zo inhaleert hij natuurlijk van alles, stof, tapijtvezels e.d.

Hij moet wel lopen snuiven door al die ongewenste oppervlakten waarbij niezen de enig manier is om zijn neus te reinigen. Daarna loopt hij weer meteen met zijn neus over de grond.

Hoesten is vaak een kleine irritatie van de keel, maar kan ook te maken hebben met een stukje eten of een brokje dat vast zit in de keel !

Een brokje vast tussen de tanden/ hoest

Controleer altijd het bekje van je fret als het fretje blijft hoesten. Zit er een brokje of botje klem tussen de tanden dan zal je fret ook vaak zijn voorpootjes gebruiken om het los te krijgen, dit gaat meestal niet goed.

Help het fretje door voorzichtig met een wattenstaafje het klemmende voorwerp te verwijderen.

De fret zal het niet toelaten dat je hem gewoon pakt, dus pak je fretje dan vast in het nekvel. Lukt dat niet gebruik dan een pasta zoals Nutri-gel, wat het mogelijk maakt dat het vastzittende botje alsnog doorglijdt.

Houdt de hoest aan, ga dan langs je dierenarts, hoesten kan ook wijzen op verschillende onderliggende ziekten zoals chronische verkoudheid met inbegrip van cardiomyopathie ( hartprobleem ).

Hikken

is het samentrekken van het middenrif. Een enkele keer komt dat wel eens voor bij je fret.

Het is geheel onschadelijk, het is alleen lastig voor de fret zelf. Leidt de fret wat af met een klein likje Ferretone of Nutrigel, dan kan de hik-tijd wel eens verkorten.

jeuk

Een fret is een kriebelig diertje dat zich gauw zal krabben en regelmatig jeuk heeft. Als het jeuken veelvuldig te zien is, buiten de verharingsperiode om, dan kan dat een teken van ziekte zijn. zeker als het in combinatie is met een dunne of slechte vacht en kale plekken. Bij twijfel is het beter contact met een dierenarts, met frettenervaring op te nemen.

Het drinken van urine

Er is eigenlijk niemand die weet waarom sommige fretjes hun eigen urine oplikken. Er zijn deskundigen die zeggen dat het gewoon het lessen van de dorst is, dus het consumeren van vloeistof. Zorg ervoor dat er altijd voldoende water beschikbaar is.

Het ziet er erg onfris uit als een fretje zijn eigen urine oplikt, maar het is volkomen onschuldig en onschadelijk.

Het verbergen van pijn

Fretten kunnen als geen ander het hebben van pijn of een ziekte verbergen.

Tegen de tijd dat je een pijntje of ziekte herkent bij je fret, kan het probleem al ernstig geworden zijn.

Ga, zodra je ziet dat je fretje ziek is, daarom direct naar een dierenarts, dat is veiligste wat je kunt doen. Fretten zijn klein en moeten vaak eten. Ze drogen ook snel uit. Ze hebben ook niet zoveel bloed in zich, dus kunnen niet veel bloed verliezen.

Kijk hoe je fret zich gedraagt in normale omstandigheden, zie je dat er veranderingen optreden dan kan er iets aan de hand zijn met je fret. Als een fret bang is of pijn heeft gaat hij vaak bijten.

Praat zacht tegen je fret, dat zal hem troosten.